Przedszkolaki wysłuchają opowiada „Jak powstał śnieg?” na podstawie którego dowiedzą się co to jest śnieg i skąd się bierze. Wykonają kilka eksperymentów ze śniegiem i spróbują samodzielnie wyciągać z nich wnioski. Poćwiczą dodawanie i odejmowanie, a jeśli tylko pogoda pozwoli – wezmą udział w zabawach w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem śniegu.
Pomoce dydaktyczne:
biała kartka papieru, piłka tenisowa/pingpongowa, opowiadanie „Jak powstał śnieg?”, utwór „Zima” A. Vivaldi,
lupy/zdjęcia płatków śniegu w bardzo dużym przybliżeniu, wiaderko ze śniegiem, plastikowe kubeczki, tacki, łyżki, bębenek, janczary, hula-hop/szarfy/krążki, płatki kosmetyczne, kostka do gry ze śnieżynkami, kartoniki z cyframi i znakami matematycznymi (+,-,=), piosenka „Malutkie pingwinki”, piosenka „The Penguin Dance”, emblematy pingwinów, karty obrazkowe „Penguin Prepositions”.
Opis aktywności:
1. „Dzień dobry, dzień dobry…” – powitanie z dziećmi piosenką – nauczycielka śpiewa piosenkę na melodię „Wlazł kotek” i wykonuje kolejne czynności, następnie dzieci śpiewają i wykonują czynności.
Dzień dobry, dzień dobry, witam Was. (rozkładamy ręce w geście powitania wszystkich)
Chcę skakać, chcę tupać, bo już czas. (skaczemy, tupiemy, siadamy na dywanie).
2. „Kartka biała jak…” – wprowadzenie do tematu zajęć – nauczycielka przekazuje białą kartkę papieru dziecku po swojej lewej stronie wypowiadając zdanie: „Ta kartka papieru jest biała jak .. np. brzuch pingwina”, następnie dzieci po kolei przekazują sobie kartę wymieniając nazwę innej białej rzeczy. Na zakończenie nauczycielka informuje dzieci, że dziś będą rozmawiać o czymś co jest białe, zimne, puszyste i wymieniamy tak dopóki dzieci nie odgadną.
3. „Krąży kula” – zabawa zręcznościowa w kole – dzieci siedzą w bardzo ciasnym kole. Jedno z dzieci dostaje od nauczycielki piłeczkę tenisową/pingpongową – „śniegową kulę”. Dzieci przekazują sobie jak najszybciej piłeczkę z rąk do rąk tak, by nie upadła na podłogę (kula śniegowa może się rozpaść bądź rozpuścić). Dziecko, które upuściło piłeczkę, siada tyłem do środka koła i jest wyłączone z zabawy przez jedno okrążenie. Dla utrudnienia w powtórzeniach zabawy można określać kierunek podawania i zmieniać go co dwa lub trzy okrążenia. Zabawę prowadzimy 5-6-krotnie.
4. „Jak powstał śnieg?” – słuchanie opowiadania M. Strzelecki – dzieci siedzą wygodnie w kole, a nauczycielka czyta opowiadanie:
Jak powstał śnieg?
Dziadek Mróz obserwował niebo. Noc była cicha. Nie było jednak ciemno bo aksamitną czerń nocy rozświetlały miliony gwiazd. Dziadek Mróz kochał gwiazdy. Były takie piękne. Mógłby je obserwować bez przerwy. Jednak mimo zimowej pory noc szybko się kończyła. Zbyt szybko.
Dziadek z rozpaczą patrzył jak wschodzące w ten mroźny poranek słońce przepędza z nieba kolejne gwiazdy. Dlaczego to robiło? Przecież on chciał jeszcze popatrzeć na swoich przyjaciół, bo tak zwykł nazywać gwiazdy.
Rozzłoszczony nadął się i z całych sił dmuchnął swoim mroźnym oddechem w najbliższą chmurę. Chciał nią przesłonić to paskudne słońce, które przegoniło jego gwiazdki. Chmurka zatrzęsła się od zimna. Z drżących białych kłębów coś zaczęło spadać. Coś pięknego.
Dziadek Mróz przetarł oczy. Nie mógł uwierzyć. To były gwiazdy. Spadające gwiazdy. Ale jak to możliwe? Jest przecież dzień!
Te gwiazdy były jednak inne. Wesoło pląsały w powietrzu, a gdy Dziadek próbował je pochwycić w dłoń psociły zmieniając się w wodę. Dziadek Mróz był jednak szczęśliwy.
Dziś ilekroć Dziadek zapragnie pobawić się z psotnymi przyjaciółmi dmucha na chmurkę i strąca trochę białych gwiazdek. My nazywamy je śniegiem i równie chętnie się z nimi bawimy.
Następnie nauczycielka rozmawia z dziećmi na temat treści opowiadania:
- Co obserwował Dziadek Mróz?
- Co się stało gdy zaczęło wschodzić Słońce?
- Co chciał zrobić Dziadek Mróz? A co tak naprawdę się stało?
- Co zaczęło spadać z nieba?
- Co się działo z gwiazdami, gdy Dziadek Mróz brał je na ręce?
- Jak nazywają się te gwiazdy?
- Dlaczego gdy Dziadek Mróz dmuchnął mroźnym oddechem w najbliższą chmurę zaczęły spadać płatki śniegu? (śnieg powstaje w chmurach. Kiedy jest zimno (od -1°C ) to para wodna zmienia swój stan skupienia tworząc kryształki lodu. Czyli śnieg to opad atmosferyczny w postaci kryształków lodu głównie w kształtach gwiazdek.
* Jeżeli mamy możliwość prezentujemy dzieciom fragment filmu „Dlaczego? Po co? Jak? – Śnieg”, gdzie bardzo dokładnie wytłumaczone jest powstawanie płatków śniegu.
5. „Płatki śniegu” – zabawa ruchowa – dzieci – „płatki śniegu” poruszają się swobodnie po sali w rytmie dowolnej muzyki np. „Zima” A. Vivaldiego. Na przerwę w muzyce „płatki śniegu” powoli opadają na podłogę i kładą się na dywanie. Zabawę powtarzamy 4-5-krotnie.
6. „Jaki jest śnieg?” – eksperymenty ze śniegiem – nauczycielka proponuje dzieciom eksperymenty związane ze śniegiem:
- „Znajdź dwa takie same płatki śniegu” – obserwacja – dzieci obserwują (jeżeli mamy dostępne w przedszkolu to pod lupami) kształty płatków śniegu na oknie, parapecie itp. Jeśli na zewnątrz nie ma śniegu pokazujemy zdjęcia śniegu zrobione z bardzo dużym przybliżeniem. Następnie nauczycielka pyta dzieci: Jak wyglądają płatki śniegu? Co mają wspólnego, a czym się różnią? Czy widzicie, że składają się z maleńkich drobinek lodu? Czy widzicie dwa takie same płatki śniegu? Po jakimś czasie nauczycielka wyjaśnia, że nie ma dwóch takich samych płatków, każdy jest inny.
Jeżeli na zewnątrz nie ma śniegu, niestety nie możemy przeprowadzić następnych doświadczeń. - „Ubity śnieg” – nauczycielka rozdaje dzieciom plastikowe kubeczki i tacki. Dzieci wkładają śnieg do kubeczków i bardzo mocno go ubijają (łyżkami lub dłońmi). Następnie przewracają kubeczki dnem do góry i robią ze śniegu babkę jak z piasku. Następnie sprawdzają jak wygląda „babka”, co przypomina – ubity śnieg bardziej przypomina lód.
- „Śniegowe kubki” – dzieci napełniają śniegiem po brzegi kubeczki. Następnie każdy wybiera inne miejsce w sali dla swojego kubeczka (parapet, grzejnik, kąt sali, stolik itd.). Dzieci zostawiają kubeczki i przechodzimy do następnej zabawy.
7. „Pada śnieg” – zabawa ruchowa do wiersza – nauczycielka wypowiadając słowa wiersza wykonuje odpowiednie czynności, dzieci powtarzają za nauczycielką wykonując takie same ruchy:
Pada, pada, pada śnieg, (naśladujemy palcami ruch padającego śniegu)
I wieje, wieje wiatr. (wyciągamy ręce w górę, naśladujemy drzewa poruszające się na wietrze)
Chociaż wkoło zima zła, (zataczamy przed sobą rękami koła)
Idę sobie w świat. (maszerujemy w miejscu)
Krok do przodu, (wykonujemy krok do przodu)
Dwa do tyłu (wykonujemy dwa kroki do tyłu)
Oraz w prawo skok. (skaczemy obunóż w prawą stronę)
I choć mrozik szczypie w uszy, (masujemy rękami uszy)
Nie martwi mnie to. (klaszczemy)
8. „Co się stało ze śniegiem?” – wyciąganie wniosków z eksperymentu – dzieci zbierają swoje kubeczki, siadają na dywanie i obserwują to, co zostało w kubeczkach. Nauczycielka zadaje dzieciom pytania: Co się stało ze śniegiem? (śnieg zmienił się w wodę) Dlaczego tak się stało? (śnieg stopił się pod wpływem ciepłej temperatury) Czy wybór miejsca miał znaczenie? (tak, im cieplejsze miejsce tym szybciej topi się śnieg np. dzieci, które schowały kubeczki w chłodnym miejscu sali mogą w nich mieć wodę z resztkami śniegu; dzieci, które położyły na grzejniku na pewno mają już tylko wodę) Co możemy powiedzieć o tej wodzie, jaka ona jest? (brudna) Uwrażliwiamy dzieci, że właśnie dlatego nie jemy śniegu – mimo, że wydaje on się biały i czysty.
Następnie nauczycielka proponuje dzieciom kolejne eksperyment – kubeczki wystawiamy za okno (jeśli na zewnątrz jest mróz) lub zanosimy do kuchni i wkładamy do zamrażarki – do tych kubeczków powrócimy jutro.
9. „Burza śnieżna” – zabawa ruchowa – nauczycielka rozkłada na dywanie kilka hula-hop/szarf/krążków. Dzieci poruszają się po sali w rytmie wygrywanym przez nauczycielkę na janczarach, gdy nauczycielka gra na bębenku dzieci chowają się przed burzą śnieżną wskakując do hula-hop/szarf/krążków. Zabawę powtarzamy 5-6-krotnie zmieniając instrumenty.
10. „Śnieżynki” – zabawa matematyczna – nauczycielka układa na dywanie płatki kosmetyczne – „płatki śniegu”, kostkę do gry z płatkami śniegu zamiast standardowych kropek oraz kartoniki z cyframi i znakami matematycznymi. Następnie zaprasza kolejne dzieci, by rzucały kostką, układały na dywanie tyle „płatków śniegu” ile wyrzuciły na kostce oraz odpowiedni kartonik z odpowiednią cyfrą. Kolejno nauczycielka dokłada wybrany przez siebie znak matematyczny (+ lub – oraz =) i prosi dzieci o wykonanie działania (dzieci mogą dodawać/odejmować używając płatków kosmetycznych, palców bądź w pamięci). Za każdym razem sprawdzamy poprawność wykonania zadania. Zabawę prowadzimy do momentu, aż wszystkie chętne dzieci wezmą w niej udział (zachęcamy dzieci, które samodzielnie nie chcą brać w niej udziału).
11. „Śniegowe płatki” – zabawa ruchowo-matematyczna – dzieci poruszają się po sali w rytmie piosenki „Malutkie pingwinki”. Na przerwę w grze nauczycielka pokazuje kartonik z cyfrą, a dzieci łączą się w grupy zgodnie z cyfrą tzn. jeśli nauczycielka pokazuje 5 – dzieci dobierają się w pięcioosobowe grupy; 2 – łączą się w pary, 1 – stają każdy osobno itd. Zabawę prowadzimy 5-6-krotnie za każdym razem pokazując kartonik z inną cyfrą.
12. „The Penguin Dance” – taniec – dzieci wraz z nauczycielką wykonują taniec zgodnie ze słowami piosenki.
13. „Where is the penguin?” – zabawa dydaktyczna – nauczycielka rozkłada w różnych widocznych miejscach na sali kilka emblematów pingwinów (tak, by można byłoby użyć wszystkie przyimki, które chcemy wprowadzić/utrwalić, najlepiej kilkakrotnie). Następnie pyta kolejne dzieci: „Where is the penguin?”, a dzieci odszukują pingwina w sali mówią/powtarzają za nauczycielką: „The penguin is on the table/under the chair/next to the bin”. Na zakończenie zabawy nauczycielka pokazuje poszczególne karty obrazkowe wypowiadając zdania: „The penguin is in front of the igloo/inside the igloo/behind the igloo”.
14. Jeżeli na zewnątrz jest wystarczająco dużo śniegu proponujemy dzieciom zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem śniegu: rzucanie śnieżkami do celu, np. drzewa/tablicy; toczenie kul śniegowych – kto utoczy większą; lepienie bałwanów w zespołach.
* Na jutro przygotowujemy bardzo dużo kostek lodu oraz kolorowych kostek lodu np. z wody z rozcieńczoną farbą/barwnikiem spożywczym.
Załączniki:
Zdjęcia płatków śniegu
Kostka do gry do zabawy „Śnieżynki”
Emblematy pingwinów do zabawy „Where is the penguin?”
Małe karty obrazkowe „Penguin Prepositions”
Duże karty obrazkowe „Penguin Prepositions”
Wykorzystane strony:
- https://www.bajkowyzakatek.eu/2013/12/jak-powsta-snieg.html – opowiadanie „Jak powstał śnieg?”
- https://www.youtube.com/watch?v=17YHlyKsZX4 – opowiadanie „Jak powstał śnieg?”
- https://www.youtube.com/watch?v=YEdFs2bkWkQ&feature=emb_logo – filmik edukacyjny „Dlaczego? Po co? Jak? – Śnieg”
- https://www.youtube.com/watch?v=11Gs-rfPPis – utwór „Zima” A. Vivaldi do zabawy „Płatki śniegu”
- https://www.youtube.com/watch?v=S9wHVvrldgM – piosenka „Malutkie pingwinki”
- https://www.youtube.com/watch?v=JkiglO98YYo – piosenka „The Penguin Dance”